Ιστορικό & Σκοπός
Το Φίλυρο είναι ένα γραφικό προάστιο της Θεσσαλονίκης μόλις δέκα
χιλιόμετρα από το κέντρο της. Είναι κτισμένο σε ορεινή περιοχή με πολλά
δάση γύρω του. Επί τουρκοκρατίας ονομαζόταν Γιαίλετσικ που σημαίνει
οικισμός σε ορεινό λιβάδι. Οι κάτοικοί του διατηρούσαν χάνια για τους
ταξιδιώτες μιας και ένας από τους δρόμους προς την ανατολή περνούσε
δίπλα από το χωριό, απομεινάρια του οποίου σώζονται ακόμη και σήμερα
ανατολικά του χωριού.
Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας το 1913 το χωριό αποικίστηκε από Πόντιους πρόσφυγες από τον Καύκασο. Ήταν κάτοικοι των χωριών Κιουλαπέρτ και Τσίπλαχλη της επαρχίας Αρνταχάν του Κάρς, πρόσφυγες για δεύτερη φορά μέσα σε σαράντα χρόνια μιας και κατάγονταν από τα χωριά Μοναστήρι, Θέμπεδα, Μαυραγκέλ, Μαύρενα, Τσίτη, Κιαλαχπούρ της Χαλδίας. Τα πρώτα χρόνια οι νεοφερμένοι ταλαιπωρήθηκαν πολύ, το κλίμα ήταν πολύ καλό αλλά ο τόπος ήταν άγονος, παρόλο που υπήρχαν σπίτια από τους τούρκους προτίμησαν να τα χαλάσουν και με τα χαλάσματα να χτίσουν καινούρια. Σιγά σιγά κατάφεραν να ορθοποδήσουν. Το 1929 μετά την αποξήρανση της λίμνης των Γιαννιτσών,αρκετές οικογένειες έφυγαν από το Φίλυρο αναζητώντας εύφορα χώματα και δημιούργησαν το χωριό Νέα ζωή ή Λουδίας. Οι πρώτοι δρόμοι κατασκευάζονται γύρω στα 1917-1918 με τη βοήθεια των Άγγλων, για την κάλυψη των αναγκών του στρατού. Οι δρόμοι παρέμειναν χωματόδρομοι ως το 1950 οπότε έγινε χαλικόστρωση. Το 1967-1968 κατασκευάζεται άσφαλτος και το χωριό ηλεκτροδοτείται. Όσον αφορά την ύδρευση, η τροφοδότηση με νερό γίνονταν από το τουρκικό δίκτυο. Επίσης, υπήρχαν πολλά πηγάδια, ρεματιές και πηγές που ανάβλυζαν πόσιμο νερό. Οι αποδόσεις των χωραφιών ήταν πολύ μικρές αφού ο τόπος δε διέθετε γόνιμες εκτάσεις. Παράλληλα αναπτύχθηκε αξιόλογη κτηνοτροφία.
Σταδιακά οι συνθήκες διαβίωσης βελτιώθηκαν. Ωστόσο πρόβλημα αποτελούσε για πολλά χρόνια η έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Παρά τις δυσκολίες εκείνων των εποχών, τη θερινή εποχή κάθε Κυριακή και γιορτή στήνονταν χοροί στην πλατεία και στο δάσος του χωριού που κρατούσαν ως το βράδυ. Αυτήν την κληρονομιά οφείλουμε να κρατήσουμε αγνή και καθαρή ως φόρο τιμής σε αυτούς που πάλεψαν για ένα καλύτερο δικό μας σήμερα,αλλά και για ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά μας.Για αυτόν ακριβώς τον σκοπό το 2001 δημιουργήσαμε τον Ποντιακό Σύλλογο Φιλύρου.
Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας το 1913 το χωριό αποικίστηκε από Πόντιους πρόσφυγες από τον Καύκασο. Ήταν κάτοικοι των χωριών Κιουλαπέρτ και Τσίπλαχλη της επαρχίας Αρνταχάν του Κάρς, πρόσφυγες για δεύτερη φορά μέσα σε σαράντα χρόνια μιας και κατάγονταν από τα χωριά Μοναστήρι, Θέμπεδα, Μαυραγκέλ, Μαύρενα, Τσίτη, Κιαλαχπούρ της Χαλδίας. Τα πρώτα χρόνια οι νεοφερμένοι ταλαιπωρήθηκαν πολύ, το κλίμα ήταν πολύ καλό αλλά ο τόπος ήταν άγονος, παρόλο που υπήρχαν σπίτια από τους τούρκους προτίμησαν να τα χαλάσουν και με τα χαλάσματα να χτίσουν καινούρια. Σιγά σιγά κατάφεραν να ορθοποδήσουν. Το 1929 μετά την αποξήρανση της λίμνης των Γιαννιτσών,αρκετές οικογένειες έφυγαν από το Φίλυρο αναζητώντας εύφορα χώματα και δημιούργησαν το χωριό Νέα ζωή ή Λουδίας. Οι πρώτοι δρόμοι κατασκευάζονται γύρω στα 1917-1918 με τη βοήθεια των Άγγλων, για την κάλυψη των αναγκών του στρατού. Οι δρόμοι παρέμειναν χωματόδρομοι ως το 1950 οπότε έγινε χαλικόστρωση. Το 1967-1968 κατασκευάζεται άσφαλτος και το χωριό ηλεκτροδοτείται. Όσον αφορά την ύδρευση, η τροφοδότηση με νερό γίνονταν από το τουρκικό δίκτυο. Επίσης, υπήρχαν πολλά πηγάδια, ρεματιές και πηγές που ανάβλυζαν πόσιμο νερό. Οι αποδόσεις των χωραφιών ήταν πολύ μικρές αφού ο τόπος δε διέθετε γόνιμες εκτάσεις. Παράλληλα αναπτύχθηκε αξιόλογη κτηνοτροφία.
Σταδιακά οι συνθήκες διαβίωσης βελτιώθηκαν. Ωστόσο πρόβλημα αποτελούσε για πολλά χρόνια η έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Παρά τις δυσκολίες εκείνων των εποχών, τη θερινή εποχή κάθε Κυριακή και γιορτή στήνονταν χοροί στην πλατεία και στο δάσος του χωριού που κρατούσαν ως το βράδυ. Αυτήν την κληρονομιά οφείλουμε να κρατήσουμε αγνή και καθαρή ως φόρο τιμής σε αυτούς που πάλεψαν για ένα καλύτερο δικό μας σήμερα,αλλά και για ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά μας.Για αυτόν ακριβώς τον σκοπό το 2001 δημιουργήσαμε τον Ποντιακό Σύλλογο Φιλύρου.
Ποντιακός Σύλλογος Φιλύρου
Ο Ποντιακός Σύλλογος Φιλύρου ιδρύθηκε το 2001 με σκοπό τη διατήρηση
των εθίμων που έφεραν οι παππούδες μας από την Πατρίδα, την καταγραφή
της ιστορίας του Φιλυρου και των κατοίκων του με την δημιουργία
λευκώματος και λαογραφικού μουσείου, την εκμάθηση των παραδοσιακών χορών
και οργάνων καθώς και τη διάσωση και διάδοση της ποντιακής γλώσσας και
μουσικής.
Όλα
αυτά τα χρόνια τα μέλη του με σκληρή δουλειά και με την βοήθεια των
κατοίκων του Φίλυρου, κατόρθωσαν να φτάσουν το σύλλογο σε σημείο
τέτοιο,ώστε να πρωταγωνιστεί και να διαφημίζει το χωριό μας και τον
Ποντιακό Ελληνισμό σε όλη την χώρα. Σ'αυτό βοήθησε πολύ και η οικονομική
ενίσχυση από τους επαγγελματίες του Φιλύρου. Έχουμε καταφέρει μέσα σε
τόσο μικρό χρονικό διάστημα να κατασκευάσουμε εβδομήντα καινούριες
φορεσιές ,να διαμορφώσουμε έναν ιδανικό χώρο για τις δραστηριότητες μας
και να ανταπεξερχόμαστε οικονομικά στις τρέχουσες υποχρεώσεις χωρίς
καμία βοήθεια από την πολιτεία .
Διοργανώνουμε σε ετήσια βάση τρείς μεγάλες μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις:
- Το ΚΑΡΣΛΙΔΙΚΟ ΑΝΤΑΜΩΜΑ την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου
- Την πανήγυρη του εορτασμού της ενορίας του Αγίου Γεωργίου.
- Τον ετήσιο χορό του συλλόγου μας.
